Làm việc với máy tính nhiều chắc hẳn chúng ta thường xuyên nghe thấy cụm từ phần mềm máy tính, cài đặt phần mềm máy tính, máy tính thiếu phần mềm ... Vậy có bao giờ bạn thắc mắc phần mềm máy tính là gì không? Nếu có hãy theo dõi bài viết dưới đây của thủ thuật vn để làm rõ khái niệm này nhé.
Phần mềm máy tính là gì?
Phần mềm máy tính - Software nhiều khi còn được viết tắt là SW hay S/W. Phần mềm máy tính được hiểu là một tập hợp những hướng dẫn cho phép người sử dụng tương tác với máy tính, phần cứng hay thực hiện các tác vụ. Nếu không có các chương trình phần mềm thì phần lớn những hoạt động của máy tính sẽ trở nên vô nghĩa. Ví dụ dễ hiểu là nếu không có phần mềm trình duyệt Internet, người dùng sẽ không thể lướt web để đọc bài viết này.
Trong khi đó, nếu thiếu đi hệ điều hành thì trình duyệt sẽ không thể chạy được trên máy tính. Ví dụ một chương trình Excel được cài đặt từ một hộp chương trình phần mềm.
I. Phần mềm máy tính gồm những loại nào?
Để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau, phần mềm máy tính được chia thành 3 loại như sau:
1. Phần mềm ứng dụng
Mỗi một phần mềm ứng dụng sẽ sử dụng trực tiếp hệ thống trên máy tính để vận hành các chức năng hỗ trợ phục vụ cho mục đích giải trí, làm việc hay học tập.
2. Phần mềm hệ thống
Phần mềm hệ thống có chức năng quản lý sự hoạt động của các phần cứng máy tính, nhờ đó cung cấp các chức năng cơ bản cho mục đích của người dùng hoặc sự ổn định của các phần mềm ứng dụng.
Phần mềm hệ thống là một trong những thiết kế nền tảng để phù hợp với phần mềm ứng dụng. Trong đó bao gồm:
- Hệ điều hành (operating system)
Cung cấp những dịch vụ và tính năng, điều hành nhiều phần mềm khác chạy "trên đỉnh" của chúng. Những thành phần chủ yếu hay cốt lõi của hệ điều hành bao gồm: chương trình giám sát, bộ tải khởi động, vỏ và hệ thống
- Trình điều khiển thiết bị (driver)
Driver giúp vận hành hoặc điều khiển một loại thiết bị được cài đặt trên máy tính. Mỗi thiết bị yêu cầu phải có một trình điều khiển riêng và phải có tính tương thích. Mỗi máy tính thường bao gồm nhiều thiết bị điều khiển cho sự hoạt động ổn định.
- Tiện ích (utility)
Đây là một tiện ích nhằm hỗ trợ người dùng trong vấn đề hỗ trợ bảo trì và chăm sóc máy tính giúp quá trình hoạt động ổn định và bền bỉ nhất.
3. Phần mềm độc hại
Đây là một dạng phần mềm đen gây hại và có thể phá hỏng máy tính. Những phần mềm độc hại thường được sử dụng các tội phạm công nghệ, đôi khi những phần mềm độc hại này lại chỉ giống như những trò đùa với người dùng.
II. Các ví dụ và một số loại phần mềm
Dưới đây là danh sách bao gồm các phần mềm máy tính thường được sử dụng có thể dùng cho văn phòng, đã được cài đặt sẵn trong máy tính với các ví dụ về những chương trình liên quan.
Cần lưu ý một điều rằng mặc dù phần mềm được coi là một chương trình, nhưng nó cũng có thể là bất cứ "thứ gì" chạy trên một máy tính. Để phân biệt phần mềm nào là một chương trình và phần mềm nào thì không phải hãy theo dõi danh sách này:
Software | Ví dụ | Program? |
Antivirus | AVG, Housecall, McAfee, và Norton. | C |
Audio / Music | iTunes và WinAmp | C |
Database | Access, MySQL và SQL | C |
Các thiết bị Driver | Các driver máy tính | K |
Outlook và Thunderbird. | C | |
Game | C | |
Trình duyệt Internet | Firefox, Google Chrome và Internet Explorer. | C |
Trình chiếu phim | VLC và Windows Media Player. | C |
Hệ điều hành | Android, iOS, Linux, macOS và Windows. | K |
Chương trình ảnh/đồ họa | Adobe Photoshop và CorelDRAW. | C |
Trình chiếu | PowerPoint | C |
Ngôn ngữ lập trình | C , HTML, Java, Perl, PHP, Python và Visual Basic. | C |
Simulation | Flight simulator và SimCity | C |
Bảng tính | Excel | C |
Tiện ích | Nén, dọn dẹp ổ đĩa, mã hóa, registry cleaner và trình bảo vệ màn hình. | K |
Trình soạn thảo | Microsoft Word | C |
III. Tải phần mềm như thế nào?
Phần mềm có thể được mua tại các cửa hàng bán máy tính hoặc mua trực tuyến và được đóng gói cẩn thận trong hộp chứa bao gồm các đĩa (đĩa mềm, CD, DVD hoặc Blu-ray), kèm theo hướng dẫn sử dụng, giấy bảo hành và các tài liệu liên quan.
IV. Các phần mềm miễn phí
Bên cạnh đó, cũng có không ít chương trình phần mềm miễn phí có sẵn trên thị trường được phân thành những hạng mục khác nhau.
Các shareware (phần mềm dùng thử) là phần mềm cho phép người sử dụng một thời gian nhất định để thử phần mềm trước khi bắt buộc phải mua bản chính thức. Sau khi dùng hết thời gian dùng thử, người dùng chỉ để có thể tiếp tục sử dụng chỉ khi đăng ký sản phẩm hoặc sẽ được yêu cầu nhập mã.
Freeware (phần mềm miễn phí) là phần mềm cho phép người dùng sử dụng hoàn toàn miễn phí và không bao giờ yêu cầu phải thanh toán, với điều kiện là phần mềm đó không có các sửa đổi hoặc cải tiến gì.
Open source software (phần mềm mã nguồn mở) cũng tương tự như những phần mềm miễn phí khác. Tuy nhiên, điều đặc biệt là không chỉ có phần mềm được miễn phí, mà các mã nguồn hay source code được sử dụng cũng cung cấp miễn phí, cho phép người dùng đều có thể chỉnh sửa chương trình hoặc xem cách chương trình được xây dựng như thế nào.
V. Bạn sử dụng phần mềm máy tính như thế nào?
Khi một phần mềm được cài đặt trên ổ cứng máy tính, chương trình có thể sử dụng được vào bất cứ thời điểm nào khi bạn tìm chương trình trên máy tính. Nếu trên máy tính cài đặt Windows, biểu tượng chương trình đó sẽ hiện trên Start Menu hoặc Start Screen, phụ thuộc vào phiên bản Windows mà bạn đang sử dụng.
Bảo trì phần mềm máy tính
Sau khi phần mềm đã được cài đặt trên máy tính, người dùng có thể sẽ cần phải update phần mềm để khắc phục các lỗi trong quá trình sử dụng. Cách phổ biến nhất để update một chương trình phần mềm chính là sử dụng các bản vá lỗi phần mềm. Sau khi update hoàn thành, bất kỳ sự cố nào có thể xảy ra trong chương trình sẽ không còn gặp phải nữa.
VI. Phần mềm được tạo ra như thế nào và cách thức hoạt động ra sao?
Một hoặc nhiều lập trình viên máy tính sẽ sử dụng ngôn ngữ lập trình với mục đích viết hướng dẫn cho phần mềm xác định phải hoạt động và thực hiện những nhiệm vụ nào. Sau khi hoàn tất, chương trình sẽ được biên dịch thành một ngôn ngữ mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được.
Khi lưu một tài liệu, tệp đó có được tính là phần mềm không?
Khi người dùng tạo lập hoặc chỉnh sửa một tệp trên phần mềm trong máy tính - ví dụ: tài liệu Microsoft Word hay hình ảnh Photoshop - tệp đó sẽ được xác định là "tài nguyên" hoặc "nội dung" được phần mềm sử dụng. Mặc dù tập tin đó là một phần thiết yếu được phần mềm sản xuất nhưng bản thân nó không được coi là "phần mềm" .
Lời kết.
Đến đây chắc hẳn bạn đã nắm được khái niệm phần mềm máy tính là gì rồi phải không nào. Trong bài sau chúng ta sẽ tìm hiểu các phần mềm cần thiết nhất cho máy tính bạn nhé!