Virus máy tính đã lâu không còn là thuật ngữ xa lạ với mọi người dùng máy tính. Chắc hẳn bạn đã từng gặp phải tình trạng máy tính bị chập chờn đơ giựt hoặc lag khi sử dụng. Lúc này nguy cơ cao là máy tính của bạn đã bị virus xâm nhập. Vậy virus máy tính là gì và tác hại của virus máy tính như thế nào chúng ta hãy cùng tìm hiểu ngay bây giờ nhé!
Virus máy tính là gì?
Virus máy tính được hiểu là những đoạn mã chương trình được một cá nhân tổ chức nào đó thiết lập nhằm xâm nhập vào máy tính của người khác với mục đích lấp cắp thông tin xóa dữ liệu gửi email nặc danh ăn trộm thông tin quốc gia dọa dẫm đòi tống tiền trộm tiền ngân hàng …
Tìm hiểu tác hại của virus máy tính.
Virus từng được tạo ra với mục đích thử nghiệm để ngăn chặn sự xâm hại của kẻ thù truy cập dữ liệu hoặc lấy cắp dữ liệu của đối phương vì mục tiêu an toàn quốc gia. Tuy nhiên virus ngày càng trở thành một thứ nguy hiểm bị thế lực phản động hay kẻ xấu lợi dụng để phục vụ cho mục đích của cá nhân chủ yếu là chuộc lợi về mặt tài sản. Hệ điều hành Windows được xếp hàng đầu trong danh sách các hệ điều hành nhiễm virus bởi còn quá nhiều sơ hở tường lửa kém nên dẫn đến sự cố nhiều khách hàng bị ăn cắp thông tin mà không hay biết gì hoặc lúc biết đã quá muộn.
Các loại virus máy tính nào thường gặp phải hiện nay
Với công nghệ thông tin ngày càng hiện đại và phát triển không ngừng thì Virus máy tính là mối quan tâm lo lắng số một của nhiều cá nhân hoặc các doanh nghiệp đang hoạt động theo hình thức online. Toàn bộ dữ liệu quan trọng đều được lưu trên máy tính nếu không bảo vệ ngay từ ban đầu thì rất khó để xử lý khi xảy ra tình trạng bị virus tấn công.
Bài viết này mình sẽ chia sẻ với các bạn danh sách các loại virus máy tính đang xuất hiện khá phổ biến trên Internet hiện nay. Mời các bạn tham khảo bài viết và có giải pháp phòng chống thích hợp nhất dành riêng cho chiếc máy tính đang sử dụng được an toàn nhé.
Virus máy tính Hijacker ( Chủ yếu tấn công trình duyệt )
Cách nhận biết virus Hijacker đó là người dùng sẽ gặp phải hiện tượng: khi thực hiện một thao tác tìm kiếm bất kỳ trên trình duyệt thì xuất hiện nhiều dạng trang web khác nhau. Dạng Virus này được xem là phổ biến vì thông thường nó ẩn trong những tệp hay file dữ liệu được người dùng tải xuống dưới dạng không mất phí.
Virus Macro ( Lây lan qua file )
Virus Macro thường ẩn mình trong các tập tin hoặc file mà chương trình Macro hỗ trợ. Ví dụ thực tế đó là các chương trình Microsoft Word và Excel khi ẩn mình trong các file này và người dùng sẽ thường vô tình tải xuống (download) từ các tệp đính kèm ngay tại Email của mình.
Virus đa phần Multipartite
Thông thường phần lớn các loại virus máy tính chỉ thực hiện quá trình lây lan theo một số phương thức nhất định nhưng riêng đối với dòng virus đa phần thì có sự khác biệt hoàn toàn bởi vì chúng có thể thực hiện lây lan rộng trên nhiều cách thức khác nhau và không dễ dàng xử lý khi gặp phải.
Hầu hết mọi hoạt động của loại Virus này phần lớn sẽ phụ thuộc vào hệ điều hành mà người dùng đang sử dụng chính vì thế tính đến thời điểm hiện tại thì vấn đề xử lý loại virus này cũng đang là điều mà không ít người đang thực nghiệm để giải quyết.
Virus Scripting ( Virus web )
Đây là loại virus thường xuất hiện trong các chương trình được sử dụng để hiển thị một trang web bất kỳ mà người dùng truy cập. Tất cả mọi vị trí hiển thị như: hình ảnh video hay bố cục của trang web xấu đều sẽ chứa loại virus này nếu như bạn vô tình nhấn vào nó.
Để khắc phục được vấn đề này thì người dùng cần phải chọn lọc và xem xét kỹ các website mà mình sẽ tham gia vào để có thể đảm bảo được tính an toàn dành cho máy tính của mình. Để chắc chắn hơn thì người dùng nên sử dụng một vài chương trình diệt virus nâng cao đã có trên thị trường hiện nay bởi lẽ hầu hết chúng đã được tích hợp tính năng phát hiện và xử lý virus một cách nhanh chóng kịp thời.
Virus bộ nhớ
Nếu vô tình gặp phải dạng virus bộ nhớ thì sẽ rất khó khắc phục và cho dù có khắc phục được đi chăng nữa thì dữ liệu cũng đã bị ảnh hưởng tương đối lớn. Nguyên nhân do tính chất của Virus bộ nhớ là phá hoạt dữ liệu và đặc biệt là chúng có thể tự nhúng vào bộ nhớ của máy tính và hoạt động ngay tại đó.
Tất cả mọi dữ liệu sẽ bị ăn mòn dần dần và ngày càng làm cho không gian máy tính của bạn trở nên thu hẹp và các hoạt động trên máy tính cũng bị ảnh hưởng khi sử dụng.
Đối với tất cả các loại virus máy tính được kể ở trên thì hoạt động của chúng thường chỉ ở hệ điều hành Windows và cũng sẽ có một số ít xuất hiện trên hệ điều hành Android IOS… Tuy nhiên cách tốt nhất để bảo vệ các thiết bị một cách an toàn thì người dùng vẫn nên cài đặt sử dụng các phần mềm diệt virus đảm bảo và uy tín.
Cách thức lây nhiễm và tác hại của virus máy tính
Máy tính hoạt động được là nhờ các lệnh ở dạng mã máy thuộc dãy số nhị phân đảm nhiệm thực hiện một tác vụ nào đó do người điều khiển. Mã máy được lập trình giúp những công việc được người dùng điều khiển lặp đi lặp lại nhiều lần và trở thành routine tiếp theo sẽ thực thi routine đó. Routine được tạo thành bởi cấu trúc gồm hai điểm là điểm vào (entry) – nơi bắt đầu và điểm ra (exit) – trả lại điều khiển khi đã hoàn thành xong công việc.
Virus cũng sẽ được viết dưới dạng tương tự một routine nhưng sẽ bị sửa đổi tham số địa chỉ thay vì nhập địa chỉ của máy tính người dùng thì sẽ bị đưa đến vị trí mong muốn của người tạo ra virus. Vì virus máy tính hoạt động dưới dạng mã lệnh nên ít người có thể phát hiện ra sớm và khắc chế kịp thời.
Virus lây nhiễm qua email
Email là một cách thức để liên lạc trao đổi thông tin giữa mọi người với nhau thường là bàn nội dung về công việc. Mỗi ngày mỗi người có thể gửi và nhận hàng trăm email bao gồm cả tin nhắn rác. Vì vậy người dùng rất có thể sẽ bị lừa nếu nhấp vào link đính kèm có chứa virus. Tinh vi xảo trá hơn người thiết lập ra virus còn tạo ra đường liên kết được tính theo cấp số nhân nghĩa là chỉ cần nhấp chuột vào link đó thì virus sẽ đọc được hết toàn bộ những email mà bạn đã từng gửi và tự động gửi link virus đó đến cho nhiều người khác.
Bài học cần lưu ý ở đây là hãy thận trọng với những mail mà bạn mở ra chú ý tên email thông tin địa chỉ người gửi và nội dung thông tin để tránh mắc phải sai lầm đáng tiếc này.
Lây nhiễm qua mạng Internet
Lây nhiễm virus qua Internet có thể là hình thức dễ dàng thực hiện nhất và người dùng cũng dễ bị lừa nhất. Virus có thể được đính kèm trong các tệp file tài liệu các phần mềm mà người dùng tải từ Internet về máy hoặc đơn giản hơn là những trang web được cài đặt sẵn virus và chỉ chờ đợi người dùng nhấp vào nó. Khi đã tải các phần mềm không may có chứa virus chúng sẽ nhanh chóng làm hư hỏng ổ cứng ăn mòn hoặc tự động xóa hết dữ liệu hoặc thậm chí nguy hiểm hơn là cho phép người khác có thể truy cập vào máy tính của bạn mà bạn không hay biết gì.
Vậy làm cách nào để nhận biết máy đã bị virus xâm nhập? Có một số dấu hiệu cơ bản để nhận biết máy tính của bạn có bị nhiễm virus hay không như: máy tính bỗng chạy chậm bất thường màn hình máy tính liên tục báo lỗi lỗi driver những cảnh báo giả liên tục xuất hiện thông báo yêu cầu người dùng phải thực hiện các thao tác hay ổ cứng báo hết dung lượng trong khi bạn biết chẳng sử dụng quá nhiều thì đó cũng rất có thể là do virus đã “làm đầy” ổ cứng.
Virus lây lan theo cách cổ điển
Virus có thể thâm nhập vào máy tính thông qua USB điện thoại hoặc các ổ cứng gắn ngoài. Nếu những thiết bị này đã bị nhiễm virus thì máy tính cũng sẽ không thoát khỏi mà bị nhiễm virus nếu thiếu các biện pháp bảo vệ.
Một số tác hại của virus máy tính
Một số virus chỉ là những trò đùa như ổ CD liên tục bị đẩy ra ngoài hay hiện trên màn hình một số câu trêu chọc .. Điều này ít nhiều gây nên sự khó chịu cho người dùng. Trong nhiều trường hợp virus thực sự trở thành mối đe dọa tới an toàn thông tin trên máy tính. Dưới đây là một vài tác hại có thể thấy rõ khi một máy tính bị nhiễm virus:
Tiêu tốn tài nguyên hệ thống (CPU dung lượng đĩa cứng bộ nhớ …)
Các máy tính bị nhiễm virus thường xảy ra hiện tượng như: tốc độ chạy rất chậm bị treo hoặc tự động tắt máy tính hoặc khởi động lại đèn báo ổ cứng hay kết nối mạng không ổn định nhấp nháy liên tục …Trong nhiều trường hợp virus có thể gây ra lỗi không thể kết nối mạng.
Phá huỷ dữ liệu:
Có nhiều loại virus khi thâm nhâọ vào máy tính sẽ xoá hoặc làm hỏng các tệp chương trình hay dữ liệu. Các tệp thường bị tấn công phổ biến nhất là các tệp dữ liệu văn bản *.doc hay các tệp bảng tính*.xls và các tệp chưong trình*.exe &.com. Có một số laoị virus hoạt động vào một thời điểm nhất định như: virus “thứ sáu ngày 13” nhưng cũng có nhiều dạng virus nguy hiểm khác bất ngờ xóa dữ liệu khiến người dùng không kịp làm gì.
Phá huỷ hệ thống:
Một số virus cố tình phá hủy hệ thống làm giảm tuổi thọ của ổ cứng .. hoặc thậm chí làm máy tính thường xuyên hoạt động không ổn định và hay bị tê liệt.
Nguy hiểm hơn virus còn có thể đánh cắp dữ liệu: Ngày nay nhiều thông tin quan trọng thường được lưu trên máy tính như các loại sổ sách chứng từ thẻ tín dụng … Vì thế nhiều loại virus được tạo ra với mục đích đánh cắp các thông tin đó để trục lợi.
Mã hoá dữ liệu để tống tiền: Đây là một hiện tượng xuất hiện trong những năm gần đây. Khi virus xâm nhập vào máy tính nó sẽ ngay lập tức mã hóa dữ liệu quan trọng của người dùng và yêu cầu người dùng phải trả tiền để có thể khôi phục lại.
Gây khó chịu khác:
Tạo lập các chế độ ẩn cho tệp tin và thư mục thay đổi cách thức hoạt động bình thường của hệ điều hành đồng thời các phần mềm ứng dụng các trình duyệt phần mềm văn phòng … cũng bị ảnh hưởng.
Chúng cũng có thể lợi dụng máy tính của người dùng để phát tán thư quảng cáo thu thập các địa chỉ email hay biến nó thành “trợ thủ” để tấn công vào hệ thống khác hoặc thậm chí tấn công ngay vào hệ thống mạng mà bạn đang sử dụng.
Không những thế một số loại virus độc có khả năng vô hiệu hóa hoặc can thiệp vào hệ điều hành làm tê liệt (một số) phần mềm diệt virus đã cài trên máy tính. Sau đó chúng mới tiến hành lây nhiễm và tiếp tục phát tán nhanh nhất có thể. Một số khác lây lan chính vào phần mềm diệt virus (tuy khó khăn hơn) hoặc làm ngăn cản sự cập nhật nâng cấp của các phần mềm diệt virus.
Bên cạnh đó:
Các cách thức để thâm nhập không quá khó nếu như người viết ra virus nắm rõ được cơ chế hoạt động của các phần mềm diệt virus và chúng được lây nhiễm hoặc phát tán trước khi hệ thống khởi động các phần mềm diệt virus. Đáng sợ hơn là virus cũng có thể sửa đổi file host của hệ điều hành Windows để người dùng không thể truy cập vào các website hay phần mềm diệt virus không thể kết nối với server để cập nhật.
Ngoài ra một hình thức trong cơ chế hoạt động của virus là có thể tạo ra các biến thể của chúng. Biến thể của virus chính là sự thay đổi mã nguồn với mục đích nhằm tránh sự phát hiện của phần mềm diệt virus hoặc làm thay đổi hoạt động của nó.
Mỗi loại virus có thể tự tạo ra các biến thể khác nhau gây rất nhiều khó khăn cho quá trình phát hiện và tiêu diệt chúng kịp thời. Một số biến thể khác xuất hiện là do sau khi virus bị nhận dạng của những phần mềm diệt virus chính các tin tặc (biết được mã của chúng) đã nhanh chóng viết lại và nâng cấp hoặc cải tiến chúng để tiếp tục phát tán.
Cách bảo vệ máy tính tránh khỏi virus xâm nhập
Sử dụng phần mềm diệt virus
Việc cài đặt phần mềm diệt virus là vô cùng cần thiết đối với bất kỳ ai sử dụng máy tính bởi chức năng tiện dụng và đảm bảo sự an toàn trong bảo mật thông tin. Những phần mềm diệt virus hiêu quả mà các bạn có thể cài đặt trên máy tính như: Kaspersky Avast AVG …
Sử dụng tường lửa cá nhân
Cũng tương tự như phần mềm diệt virus thì tường lửa cũng có thể sử dụng để bảo vệ máy tính trước những tác nhân gây hại. Tường lửa sẽ kiểm soát máy tính chặt chẽ hơn để thông báo ngay tới người dùng khi gặp vấn đề bất thường.
Cập nhật các bản vá lỗi của hệ điều hành
Chính bởi sự thông dụng của hệ điều hành Windows mà nó luôn luôn bị phát hiện các lỗi bảo mật tin tặc có thể lợi dụng lỗ hổng từ các lỗi bảo mật để chiếm đoạt quyền điều khiển hoặc phát tán virus và các phần mềm độc hại. Người sử dụng phải luôn cập nhật các bản vá lỗi mới nhất của Windows thông qua trang web Microsoft Update (nâng cấp tất cả các phần mềm của hãng Microsoft) hoặc Windows Update (chỉ cập nhật dành riêng cho Windows). Cách tốt nhất là các bạn hãy đặt chế độ nâng cấp (sửa chữa) tự động (Automatic Updates) của Windows. Tính năng này chỉ hỗ trợ đối với các phiên bản Windows mà Microsoft nhận thấy rằng chúng hợp pháp.
Vận dụng kinh nghiệm sử dụng máy tính
Phát hiện sự hoạt động bất thường của máy tính
Ví dụ khi thấy sự hoạt động chậm chạp của máy tính hơn bình thường nếu không phải do phần cứng gây ra thì cần nghi ngờ sự thâm nhập của virus. Lúc này người dùng nên kiểm tra hệ thống máy tính bằng cách cập nhật ngay lập tức dữ liệu mới nhất cho phần mềm diệt virus hoặc thử sử dụng một phần mềm diệt virus khác để quét toàn bộ hệ thống.
Kiểm soát tất cả các ứng dụng đang hoạt động
Ví dụ: Kiểm soát sự hoạt động của các phần mềm dang chạy trong hệ thống thông qua Task Manager để biết những ứng dụng nào đang chạy ngầm trong hệ thống chiếm bao nhiêu dung lượng CPU bao nhiêu … để ngay khi thấy có điều bất thường của hệ thống sẽ có những hành động phòng ngừa phù hợp và ngăn chặn kịp thời.
Cách nhận biết máy tính có virus hay không?
Mặc dù nhiều loại virus tinh vi ẩn sâu bên trong thiết bị nhưng cũng xuất hiện một số biểu hiện rõ ràng có thể gợi ý rằng máy tính của bạn đang bị virus xâm nhập. Chẳng hạn như tốc độ của hệ thống bị suy giảm cài đặt hệ thống và ứng dụng bị thay đổi mà bạn không phải là người thực hiện xuất hiện những thông báo của các ứng dụng hay dịch vụ mà bạn chưa từng biết đến tiện ích mở rộng hoặc plugin của trình duyệt cài đặt tự động không cần thông qua sự cho phép của bạn và máy tính không thể truy cập trực tuyến hay mở một số chương trình.
Rất may mắn là đã có một số cách có thể kiểm tra chắc chắn rằng máy tính laptop của bạn có đang bị virus phá hại hay không. Một trong số các cách thức đơn giản nhất chính là sử dụng các chương trình quét virus máy tính online hoặc offline.
Cách bảo vệ máy tính của bạn khỏi tác hại của virus máy tính
- Luôn cập nhật mới hệ điều hành và ứng dụng: Điều này làm cho virus khó có thể lây nhiễm trên thiết bị sử dụng.
- Chỉ sử dụng các kết nối Internet đáng tin cậy: Điều này cũng sẽ bảo vệ máy tính khỏi việc bị đánh cắp dữ liệu hack mật khẩu trực tuyến.
- Tránh các tệp đính kèm bất ngờ và lạ: Không bao giờ nhấn mở tệp đính kèm email từ những người gửi không xác định vì các file này có thể chứa malware và các loại virus độc hại.
- Chỉ tải về tệp từ các trang web chính thức và các nguồn đáng tin cậy: Download (tải về) các file từ các trang web mà bạn không quen thuộc luôn ẩn chứa những rủi ro nhất định. Mặc dù nó không có dấu hiệu bất thường nhưng nếu như nó không thuộc một website nào đó nổi tiếng thì tránh nó là cách tốt nhất để đảm bảo sự an toàn.
- Cài đặt các phần mềm diệt virus: Chỉ cần ột phần mềm diệt virus chất lượng là đã có thể giúp bạn tránh khỏi những nguy cơ bị virus xâm nhập cũng như bảo vệ máy tính khỏi những ảnh hưởng xấu trong tương lai.
- Virus máy tính luôn tiềm ẩn những rủi ro gây hại ảnh hưởng to lớn đến thiết bị thông tin dữ liệu quan trọng của người dùng. Tuy nhiên người dùng hoàn toàn có thể tự bảo vệ mình trước chúng bằng cách thực hiện đúng các biện pháp phòng ngừa. Và nếu cần thiết người dùng có thể sử dụng những phần mềm diệt virus có trả phí để tiêu diệt chúng hoàn toàn.
Lời kết.
Đến đây chắc các bạn đã cơ bản nắm dược Virus máy tính là gì? Tác hại của virus với máy tính rồi phải không nào. Các bạn cũng nên nắm rõ các phương pháp bảo vệ máy tính trước virus ở trên để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra nhé. Ngoài ra các bạn có thể tham khảo Top phần mềm diệt virus miễn phí tốt nhất cho Win 10 để bảo vệ máy tính của mình tốt hơn nhé. Chúc các bạn lướt web an toàn.
